(Nowe) kompetencje to nadal najlepsza waluta na rynku pracy

W publikacji Raport trendów 2024. Wynagrodzenia i rynek pracy. Era adaptacyjności, opracowanej przez Manpower możemy przeczytać, że są cztery kluczowe czynniki, które znacząco wpływają na transformację rynku pracy - są to zmiany demograficzne, postęp technologiczny, konkurencyjność oraz indywidualny wybór, czyli to, jak balansujemy życie zawodowe i prywatne. Idąc dalej, autorzy raportu zidentyfikowali aż 14 trendów, dzięki którym można poznać świat pracy zarówno z perspektywy pracowników, jak i pracodawców. Warto zauważyć, że listę trendów rozpoczyna upskilling i reskilling, ponieważ pomagają pracodawcom wypełnić luki talentów, które są jednym z poważniejszych wyzwań na dzisiejszym rynku pracy.

Możliwość rozwoju kompetencji jest też kluczowa dla samych pracowników. Zawodowym kompasem, którym kierują się przy zmianie pracy jest, obok odpowiedniego wynagrodzenia, chęć poprawienia równowagi między życiem zawodowym a prywatnym i możliwość rozwoju zawodowego. Według raportu krajowego Randstad employer brand research 2024 brak perspektyw rozwoju jest powodem odejścia z pracy aż 29% ogółu pracowników. Inwestowanie w rozwój kompetencji pracowników buduje ich zaangażowanie i lojalność wobec pracodawcy, co jest kluczowe już nie tylko dla realizacji bieżących zadań, ale przede wszystkim dla długoterminowej stabilności oraz rozwoju firmy.

Top kompetencje!

Najbardziej poszukiwane kompetencje u specjalistów, których oczekują dzisiaj pracodawcy, obejmują szeroki zakres umiejętności. Wśród nich kluczowe są obecnie kompetencje cyfrowe i techniczne, takie jak analiza danych, programowanie, sztuczna inteligencja, uczenie maszynowe, zarządzanie chmurą obliczeniową oraz cyberbezpieczeństwo. Nie mniej ważne są zdolności analityczne, umiejętność wyciągania wniosków i podejmowania trafnych decyzji, a także kompetencje interpersonalne, w tym komunikacja, współpraca, przywództwo, adaptacja do zmian oraz umiejętność pracy w zespole. Pracodawcy cenią również zdolności zarządzania projektami, umiejętności organizacyjne, efektywne planowanie, zarządzanie czasem i dostępnymi zasobami, wielozadaniowość, innowacyjność oraz znajomość języków obcych i kompetencje międzykulturowe, szczególnie istotne w środowisku międzynarodowym.

Od kilku lat na wagę złota są oczywiście kompetencje miękkie - szczególnie w kontekście pracy zdalnej i hybrydowej. Pracodawcy coraz częściej szukają pracowników, którzy potrafią nie tylko dobrze wykonywać swoje zadania, ale także sprawnie współpracować z zespołem (także online), rozwiązywać razem problemy i szybko adaptować się do nowych warunków.

Wraz z rozwojem technologii, kompetencje technologiczne stały się nieodzowne dla wszystkich specjalistów. Sama znajomość obsługi komputera jest już niewystarczająca. Firmy wymagają od swoich pracowników bardziej zaawansowanych umiejętności technicznych z zakresu między innymi automatyzacji, sztucznej inteligencji, analizy danych.

Nie zapominajmy o wiedzy z zakresu ESG, która staje się coraz bardziej pożądana na rynku pracy. Coraz więcej firm jest prawnie zobowiązanych do kładzenia większego nacisku na zrównoważony rozwój, odpowiedzialność społeczną, prawa człowieka i pracownika oraz dobre zarządzanie.

"Aby zdobyć takie umiejętności, niezbędna jest odpowiednio zaprojektowana ścieżka edukacyjno-rozwojowa. Nie wszyscy potrafimy ją opracować, a potem samodzielnie się uczyć. Wiele osób potrzebuje skutecznego wsparcia zewnętrznego. – zauważa Kamila Izdebska, Head of BPP Professional Education - Nasze obserwacje pokazują, że korzystanie z wiedzy doświadczonych ekspertów i współpraca z firmami szkoleniowymi przynoszą najlepsze i najszybsze efekty. Potwierdzają to wyniki naszych studentów, którzy ucząc się w konkretnym rytmie i pod okiem profesjonalistów, osiągają bardzo dobre rezultaty."

Zaplanuj swój upskilling lub reskilling w sposób SMART

Nie warto być zbyt spontanicznym w zakresie swojego rozwoju. Zdecydowanie rekomendujemy zaplanowanie swojej ścieżki edukacyjnej w sposób przemyślany, ponieważ plan pomaga jasno określić cele i kroki niezbędne do ich osiągnięcia. Planowanie SMART (Specific, Measurable, Achievable, Relevant, Time-bound) pozwoli na precyzyjnie określenie, jakie umiejętności są potrzebne oraz jak mierzyć swoje postępy, zapewni realistyczność celów oraz ich dopasowanie do wymagań rynku pracy i osobistych ambicji zawodowych.

• S – Specific skills - określ jakie nowe umiejętności lub kompetencje chcesz zdobyć. Przeanalizuj które z nich już posiadasz, wypisz te, które są nadal ważne i wymagają aktualizacji. Sięgnij po profesjonalne opracowania i raporty, które pomogą Ci zidentyfikować umiejętności najbardziej poszukiwane obecnie w Twojej branży i w ogóle na rynku pracy. Choćby te, które opisaliśmy powyżej.
• M – Measurable – cele rozwojowe, które sobie wyznaczysz, powinny być mierzalne. Podziel swoją podróż do zdobycia nowych umiejętności na rozsądne etapy, a potem oceniaj regularnie swoje postępy w nauce. Przykładowe wskaźniki, to liczba ukończonych modułów kursu, zdane egzaminy zawodowe czy certyfikaty, które chcesz zdobyć. Mierzenie postępów pomoże ci ocenić, czy idziesz w dobrym kierunku i z jaką skutecznością osiągasz swoje cele. Każdy zamknięty etap i krok do przodu będzie także znakomitą motywacją do robienia kolejnych postępów.

"Stale poszukuj możliwości praktycznego zastosowania nowych umiejętności, aby zyskać większą pewność siebie i od razu podnieść swoją wartość na rynku pracy." – podpowiada Kamila Izdebska.

• A - Achievable – upewnij się, że cele, które sobie wyznaczyłeś są realistyczne i możliwe do osiągnięcia w kontekście twoich zasobów, czasu i możliwości. Czy masz dostęp do odpowiednich kursów stacjonarnych lub online czy materiałów edukacyjnych? Czy i kiedy masz czas na naukę? Pamiętaj, że cele powinny być ambitne, ale jednocześnie realne, abyś mógł je zrealizować bez nadmiernego obciążenia i frustracji.
• R – Relevant –upewnij się, że wybrane kwalifikacje, które chcesz zdobyć, odpowiadają Twoim aspiracjom zawodowym, ale też aktualnym i przyszłym potrzebom rynku pracy. Zainwestowany w naukę czas i wysiłek, o ile nie dotyczy rozwijanego przez Ciebie hobby, powinien przynieść realne korzyści w postaci awansu lub atrakcyjnej oferty pracy.
• T - Time-bound – od razu ustal konkretny termin „dowiezienia” swoich celów rozwojowych i trzymaj się tego konsekwentnie. Dzieląc drogę do osiągnięcia celów na etapy, określ ramy czasowe każdego z nich, na przykład „Zostanę członkiem ACCA w przeciągu 3 lat, ale w przeciągu pierwszego roku zdobędę pierwszy „szczyt”, czyli Diploma in Accounting and Business” lub „Zdobędę certyfikat z zarządzania projektami w ciągu 6 miesięcy”. Po każdym zaliczonym odcinku warto się nagrodzić. Trzymanie się terminu realizacji celów i etapów pomoże utrzymać silną motywację. Najlepiej już na samym początku nauki wyrzuć ze swojego słownika słowo prokrastynacja lub zacznij od kursu pozwalającego nad nią zapanować.

Rola pracodawców w rozwoju kompetencji

Wspieranie edukacji pracowników powinno być oczywiste dla pracodawców myślących przyszłościowo. Wysoko wykwalifikowany zespół to najskuteczniejsza inwestycja w przyszłość firmy.

"Nie zawsze łatwo jest przyciągnąć nowe talenty, a ich pozyskanie dla organizacji przeważnie wiąże się z ogromem czasu i dużymi inwestycjami. – mówi Kamila Izdebska – Często lepiej jest zaoferować dotychczasowym pracownikom możliwość rozwoju, dostęp do nowoczesnych narzędzi oraz stworzenie kultury organizacyjnej, wspierającej innowacyjność."

Pamiętajmy, że Employer branding jest ważnym elementem strategii HR organizacji. To zdecydowanie nie przypadek, że firmy, które aktywnie dbają o rozwój umiejętności i kompetencji swoich pracowników, posiadają pozytywny wizerunek na rynku.

Artykuł opublikowany w magazynie FOCUS ON Business w wydaniu Listopad-Grudzień 2024.